Pożegnanie z papryką ... i kilka uwag o Nagrodzie Nike

Wczesną jesienią zdarza mi się kupować całe wory papryki i przyrządzać  w ilościach niemal hurtowych  paprykę opiekaną, faszerowaną czy choćby proste leczo, które w moim wydaniu zawiera też młodą cukinię ze skórką lub kawałki kabaczka. Aby papryka i cukinia nie rozpadły się podczas  duszenia, dodaję je niemal na końcu, po podduszeniu cebuli i pomidorów. Powiecie, że papryka jest dostępna przez całe lato, a nawet przez cały rok? Owszem, ale dopiero ta sierpniowa i wrześniowa osiąga właściwy smak. Tak więc śpieszę się, by zdążyć przygotować ostatnie pyszne papryki, bakłażany, jeszcze raz wykonać dobre pesto czy udusić warzywa w sosie ze świeżych pomidorów. Albo ugotować bez wcześniejszego namaczania fasolę  Jaś...

Lubię to. I lubię jesień za jej bogactwo smaków i kolorów oraz umiarkowane temperatury, który pozwalają w spokoju podziwiać martwe natury na straganach z warzywami. Wprawdzie szaleństwo warzyw  i owoców na bazarze nie pozwala mi myśleć racjonalnie, a nawet chwilowo odbiera rozum, ale to przyjemny amok kupowania śliwek, winogron, kilku rodzajów jabłek i gruszek, któremu trudno się oprzeć... I ten sposób przyniosłam niedawno do domu 22 kilogramy zakupów... Nigdy więcej tego nie zrobię - zdrowie mi nie pozwoli i tyle, bo gdy rozum zawodzi, ramiona i stawy odmawiają posłuszeństwa. Na szczęście!

Jak faszerować owe przytargane do domu papryki? Przepis ogólny na wszystkie warzywa podałam tutaj i tutaj, ale tym razem faszerowałam papryki nie ryżem, lecz kaszą  kuskus, uprzednio zalaną wrzątkiem i ostudzoną,  i dodałam dużo natki pietruszki oraz  marokańskie i izraelskie przyprawy. Reszta bez zmian. Papryki dusiłam w pomidorowo-cebulowym sosie, do czego szczerze zachęcam nie od dziś. Były pyszne, choć nasze ulubione są te z ryżem i koperkiem albo z prowansalskimi ziołami. Ech!

Ponieważ papryki dużo jeszcze zostaje, więc  - kiedy mam już dość kolejnej potrawy, czyli ratatouille,  duszę leczo, stare jak świat i - aby nieco podkręcić smak - dodaję dobrej węgierskiej papryki mielonej i wędzonej. Najpyszniejsze jest leczo z boczkiem wędzonym, ale i z kiełbasą może być smakowite. 

Do leczo mam sentyment szczególny, bo to była pierwsza "obca potrawa", która pokonała w moim domu monotonię rodzimej kuchni. Dusiłam je na ognisku w Bieszczadach (w garnku na trójnogu) albo na prowizorycznej kuchni pod wiatą, zbudowaną przez mojego dziś Męża, albo na kuchence turystycznej. Na takie leczo czekało zawsze wiele osób, a nauczyłam się je gotować od pewnego inżyniera-górnika, którego żona nawet nie podejrzewała o takie umiejętności, bo leczo przygotowywał jedynie w pracy, z kolegami...

Składniki:

• papryka (kilka sztuk)
  
• młoda cukinia ze skórką
• cebula - 2- 3 sztuki
  
• pomidory (około kilograma)
  
• czosnek
• boczek wędzony
• sól, pieprz, ostra i słodka papryka węgierska

Najpierw duszę cebulę pokrojoną w talarki i boczek, potem dodaję mieloną paprykę (ostrą i słodką), chwilę smażę i dorzucam pokrojone  pomidory bez skórki i pozostałe składniki. Duszę około 30 minut - dopóki warzywa nie zmiękną,  a sos nie odparuje. Próbuję, dodaję roztarty ząbek czosnku, przyprawiam ostatecznie i podaję z domowym pieczywem. Oraz z czerwonym wiem, które łagodzi ostry smak potrawy.

Teraz powinnam napisać, że do ręki biorę "Gulasz z turula" Krzysztofa Vargi i przenoszę się myślami na Węgry, ale turul - mityczny ptak związany z węgierską legendą, odpowiednik naszego orła bielika, nie otrzymał tegorocznej Nagrody Nike, mimo że zwyciężył w plebiscycie czytelników. Wygrał za to mój faworyt - Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki za tom poezji "Piosenka o zależnościach i uzależnieniach". Bardzo Tkaczyszynowi kibicowaliśmy w kręgu znajomych i - na szczęście - otrzymał tę nagrodę za tom wyjątkowy, z powtarzającymi się motywami obecnymi  w jego poezji od lat, a nasza Pani Profesor wygłosiła piękną laudację.

Tak więc - poczytując tomik autora - młodzieńca o nie zawsze wzorowych obyczajach (to taka aluzja do jednego z poprzednich tomów poetyckich), proponuję Wam leczo albo "Gulasz z turula", czyli, tłumacząc sens na polski: "Bigos z orła białego"...